Contents
Quạt điện, dù đắt tiền hay bình dân, đều hoạt động dựa trên một nguyên lý và sơ đồ mạch điện cơ bản. Sơ đồ này không hề phức tạp. Bài viết này của Toàn Phúc JSC sẽ hướng dẫn bạn hiểu rõ về sơ đồ mạch điện quạt điện 3 tốc độ và cách nối dây tụ điện.
1. Cấu Tạo Động Cơ Quạt Điện
Động cơ quạt điện gồm các bộ phận chính sau:
- Stator (Phần tĩnh): Gồm lõi thép và dây quấn. Lõi thép được ghép từ nhiều lá thép mỏng (0.35 – 0.5mm). Dây quấn thường làm bằng đồng hoặc nhôm. Stator quạt điện ở Việt Nam thường có 16 rãnh.
- Rotor (Phần quay): Còn gọi là trục quay, được làm từ các lá thép kỹ thuật.
- Tụ điện: Có vai trò khởi động động cơ.
- Bạc đạn: Ổ đỡ chứa dầu bôi trơn, giúp giảm ma sát.
- Khung nhôm: Kết nối stator và rotor.
Cấu tạo động cơ quạt
2. Nguyên Lý Hoạt Động
Khi stator được cấp dòng điện xoay chiều, dòng điện chạy qua các cuộn dây sẽ tạo ra từ trường quay. Từ trường này tác động lên rotor, làm rotor quay theo chiều của từ trường.
3. Sơ Đồ Mạch Điện Quạt Điện 3 Tốc Độ
Sơ đồ mạch điện quạt điện 3 tốc độ
Chú thích:
- D2: Công tắc số 1 (tốc độ thấp)
- D3: Công tắc số 2 (tốc độ trung bình)
- D4: Công tắc số 3 (tốc độ cao)
- L0: Cuộn dây đề
- L1, L2: Cuộn dây số
- L3: Cuộn dây chạy
- C: Tụ điện (C = 2mf cho quạt B400, C = 1.5mf cho quạt B300)
4. Cách Nối Dây Động Cơ Quạt với Tụ Điện
Khi mua stator mới, thường có sẵn hướng dẫn của nhà sản xuất.
Stator quạt mới
Tuy nhiên, nếu bạn sử dụng các linh kiện cũ, việc xác định các dây nối có thể gặp khó khăn. Dưới đây là cách xác định các dây D1, D2, D3, D4, D5 khi bị mất dấu:
Dụng cụ cần thiết: Đồng hồ vạn năng, mỏ hàn, dây thiếc hàn.
Dây động cơ quạt
Các bước thực hiện:
- Xác định D1 và D5: Đo điện trở giữa các cặp dây. Cặp dây có điện trở lớn nhất là D1 và D5.
Đánh dấu D1 và D5
- Nối D1 và D5 với tụ điện:
Nối D1, D5 với tụ
- Phân biệt D1 và D5: Đo điện trở giữa hai đầu tụ (D1 và D5) với 3 dây còn lại. Đầu dây có điện trở lớn nhất là D5. D5 nối với tụ và nguồn 220V. Đầu dây có điện trở lớn nhất khi đo với D5 là D2.
Hình 7: Đánh dấu D2
- Xác định D3 và D4: Đo điện trở giữa D5 và 2 dây còn lại. Dây có điện trở lớn hơn là D3. Dây còn lại là D4.
Lưu ý: Nếu quạt quay ngược, đổi vị trí D1 và D5.
5. Kết Luận
Việc hiểu rõ sơ đồ mạch điện và cách nối dây tụ điện sẽ giúp bạn tự sửa chữa quạt điện 3 tốc độ khi cần thiết. Tuy nhiên, nếu không có kinh nghiệm, bạn nên tìm đến sự hỗ trợ của kỹ thuật viên chuyên nghiệp.