NỘI DUNG BÀI VIẾT
Croatia, quốc gia nằm ở Đông Nam Âu trên bán đảo Balkan với dân số khoảng 4,3 triệu người, nổi lên là quốc gia giàu nhất trong số các nước thuộc Liên bang Nam Tư trước đây. GDP bình quân đầu người của Croatia đạt khoảng 23.000 USD mỗi năm. Tuy nhiên, hành trình kinh tế của quốc gia này không hề bằng phẳng, đặt ra câu hỏi: thực sự thì Croatia Có Giàu Không?
Niềm tự hào dân tộc dâng cao trong mùa World Cup cũng góp phần thúc đẩy nền kinh tế.
Từ chiến tranh đến tăng trưởng
Nền kinh tế Croatia từng chịu ảnh hưởng nặng nề từ cuộc chiến tranh 1991-1995. Sự kiện này không chỉ khiến GDP lao dốc mà còn buộc làn sóng đầu tư đầu tiên chuyển hướng sang vùng Trung và Tây Âu sau sự sụp đổ của Bức tường Berlin.
Giai đoạn 2000-2007 chứng kiến sự tăng trưởng ổn định của kinh tế Croatia, với tốc độ trung bình 4-6%. Du lịch và chi tiêu tiêu dùng đóng góp lớn vào đà tăng này. Lạm phát và giá trị nội tệ – đồng Kuna – cũng được kiểm soát tốt trong thời kỳ này.
Du lịch là một trong những trụ cột chính của nền kinh tế Croatia.
Khủng hoảng và phục hồi
Tuy nhiên, đà tăng trưởng này không kéo dài. Khủng hoảng tài chính toàn cầu đã khiến kinh tế Croatia chịu cú sốc lớn. Quốc gia này rơi vào suy thoái suốt 6 năm sau đó, với GDP liên tiếp tăng trưởng âm trong giai đoạn 2009-2014. Năm 2009, GDP Croatia giảm tới 7,4%, nợ công trên GDP lên cao kỷ lục – 84% năm 2014.
Đến quý III/2014, kinh tế Croatia bắt đầu cải thiện. Năm 2015, Croatia chính thức thoát suy thoái. Đến nay, quá trình phục hồi đã bước sang năm thứ 4, dù còn khá mong manh.
Phụ thuộc vào du lịch và nỗ lực đa dạng hóa
So với các nước châu Âu, Croatia là nước có nền kinh tế phụ thuộc vào du lịch nhiều nhất, khi lĩnh vực này đóng góp gần 20% GDP. Tuy nhiên, sản xuất cũng đóng góp tới 17-18% GDP. Các dịch vụ khác, trong đó có giao thông và tài chính, cũng hỗ trợ cho sự phát triển của Croatia.
Nhận thức rõ việc không thể chỉ dựa vào một lĩnh vực để phát triển, Croatia đang nỗ lực đa dạng hóa nền kinh tế. Năm 2016, Croatia bắt đầu điều chỉnh luật thuế để kích thích tăng trưởng dựa trên tiêu dùng trong nước và đầu tư nước ngoài. Đầu năm nay, Chính phủ nước này cũng công bố kế hoạch cải tổ kinh tế, bắt đầu thực hiện từ năm tới.
Gia nhập EU và những thách thức
Croatia là thành viên trẻ nhất trong Liên minh châu Âu (EU) khi mới gia nhập năm 2013. Lợi ích từ việc tiếp cận thị trường chung đã giúp Croatia đáng kể trong quá trình thoát suy thoái, hòa nhập với kinh tế toàn cầu và đẩy mạnh tăng trưởng du lịch.
Tuy vậy, GDP Croatia hiện vẫn thấp hơn 1% so với thời điểm tiền khủng hoảng. Tỷ lệ thất nghiệp trong giới trẻ vẫn ở mức cao – 33%. Croatia còn phải đối mặt với tình trạng phát triển không đồng đều và chảy máu chất xám khi lao động trẻ tìm đến các nước khác trong EU có thu nhập cao hơn.
Tác động của World Cup
Trong 32 quốc gia tham dự vòng chung kết World Cup, Croatia thuộc nhóm có GDP thấp nhất, với chỉ 54 tỷ USD năm ngoái. Dù vậy, tác động của giải bóng đá lớn nhất hành tinh lên nền kinh tế này không hề thua kém các nước lớn.
Chỉ trong gần một tháng, đặc biệt là 3 tuần đầu World Cup, người Croatia đã chi tiêu gần bằng tháng 12 – tháng mua sắm bận rộn nhất trong năm. World Cup đã giúp rất nhiều công ty, cửa hàng nước này có tháng kinh doanh bùng nổ. Doanh số snack, bia và TV đều tăng vọt. Số lượt khách vào khách sạn, nhà hàng, quán cà phê – những địa điểm xem bóng đá phổ biến, cũng tăng mạnh.
Kết luận
Câu trả lời cho câu hỏi “Croatia có giàu không?” không hề đơn giản. Mặc dù là quốc gia giàu nhất trong số các nước thuộc Liên bang Nam Tư cũ và có GDP bình quân đầu người khá, Croatia vẫn đối mặt với nhiều thách thức kinh tế. Sự phụ thuộc vào du lịch, ảnh hưởng của khủng hoảng tài chính toàn cầu, cùng với tỷ lệ thất nghiệp cao, đòi hỏi Croatia phải nỗ lực hơn nữa để đạt được sự phát triển bền vững và thịnh vượng thực sự. Sự kiện World Cup 2018, dù mang lại những tác động tích cực ngắn hạn, cũng chỉ là một phần nhỏ trong bức tranh kinh tế tổng thể của Croatia.