Contents
Báo cáo hiện trạng môi trường quốc gia giai đoạn 2016-2020 cho thấy nồng độ bụi mịn PM2.5 trung bình hàng năm tại Hà Nội vượt gần gấp đôi quy chuẩn quốc gia. Năm 2019, số ngày có chỉ số chất lượng không khí (AQI) ở mức kém và xấu chiếm tới 30,5%. Vậy nguyên nhân gây ô nhiễm không khí tại Hà Nội là gì?
Thành phố Hà Nội đã xác định 5 nguồn gây ô nhiễm không khí chính: phương tiện giao thông đường bộ (bao gồm cả bụi đường), hoạt động công nghiệp, sinh hoạt dân sinh, đốt sinh khối và hoạt động nông nghiệp. Trong đó, giao thông được xác định là nguồn phát thải lớn nhất.
Giao thông – Nguồn phát thải ô nhiễm không khí hàng đầu tại Hà Nội
Theo số liệu năm 2019, tổng lượng bụi PM2.5 phát thải từ các nguồn là hơn 30.000 tấn, trong đó hơn 50% đến từ nguồn thải tại chỗ. Hoạt động giao thông và bụi đường đóng góp lớn nhất, chiếm tới 56%. Với 1,1 triệu ô tô và hơn 6,9 triệu xe máy, 70% trong số đó đã sử dụng trên 10 năm, Hà Nội đang phải đối mặt với một nguồn phát thải khổng lồ từ các phương tiện giao thông. Cách đổi kw sang w có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về mức tiêu thụ năng lượng của các phương tiện này.
Nghiên cứu của Viện Khoa học và Công nghệ Môi trường, Đại học Bách khoa Hà Nội chỉ ra rằng khí thải xăng và dầu diesel từ giao thông đóng góp 46% lượng bụi siêu mịn. Hợp chất hữu cơ dễ bay hơi từ xe máy chiếm hơn 90% tổng lượng phát thải từ giao thông. Xe máy là nguồn phát thải lớn nhất, tiếp theo là xe tải hạng nặng, xe buýt và xe tải hạng nhẹ.
Các nguồn phát thải ô nhiễm không khí khác
Nguồn phát thải lớn thứ hai là hoạt động sản xuất công nghiệp. Hà Nội có 10 khu công nghiệp, khoảng 1.300 làng nghề và chịu ảnh hưởng từ các cơ sở sản xuất công nghiệp lân cận, chỉ cách trung tâm 50-100km, như các nhà máy nhiệt điện ở Hải Dương, Quảng Ninh; nhà máy xi măng ở Hòa Bình, Ninh Bình, Hà Nam; nhà máy phân bón, hóa chất tại Thái Nguyên, Phú Thọ. Biết được thành phần trong không khí sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về tác động của các hoạt động công nghiệp này.
Đốt phụ phẩm nông nghiệp đứng thứ ba, chiếm khoảng 13% ô nhiễm không khí tại Hà Nội. Thời điểm ô nhiễm nghiêm trọng nhất thường trùng với mùa thu hoạch lúa Hè Thu và Đông Xuân. Tại một số huyện như Quốc Oai, Mỹ Đức, Chương Mỹ, việc đốt rơm rạ tại đồng vẫn còn phổ biến. Ký hiệu công tắc hành trình có thể được ứng dụng trong các hệ thống kiểm soát ô nhiễm tại các nhà máy.
Các nguồn khác như xây dựng, đốt rác, y tế và hoạt động dân sinh đóng góp khoảng 10%. Thêm vào đó, yếu tố thời tiết cũng góp phần làm tình hình ô nhiễm thêm trầm trọng. Từ tháng 10 đến tháng 4 năm sau, sự chênh lệch nhiệt độ, độ ẩm, hướng gió và tốc độ gió giữa ngày và đêm lớn làm hạn chế khả năng khuếch tán chất ô nhiễm, đặc biệt là bụi PM10 và PM2.5. Cách đo điện trở tiếp địa cũng là một kiến thức hữu ích trong việc đảm bảo an toàn điện.
Kết luận
Ô nhiễm không khí tại Hà Nội là vấn đề phức tạp với nhiều nguyên nhân, trong đó giao thông là yếu tố đáng quan ngại nhất. Việc kiểm soát khí thải giao thông, cùng với việc quản lý các nguồn ô nhiễm khác và các giải pháp ứng phó với điều kiện thời tiết bất lợi, là chìa khóa để cải thiện chất lượng không khí của Thủ đô.